Sanatta Özgünlük
https://www.gazeteduvar.com.tr/zeki-murene-yapay-zekayla-parla-marsi-soyletildi-haber-1661069 (11.01)
Zeki Müren’in sesi, yapay zeka yardımıyla Norm Ender’in ‘Parla’ şarkısında kullanıldı.
https://www.evrensel.net/haber/507905/sanatin-ozgunlugu-sanatin-gelisimi (12.01)
Yapay zeka gibi öğrendiklerinin geri dönüşümünü sunabilen bir mekanizmanın, yaratıcılığı ifade eden sanatla olan ilişkisi merak konusu olmayı sürdürüyor. Bu konuda hem ütopik hem de distopik açıdan birçok senaryo üretiliyor. Yapay zeka sanat dünyasını dönüştürebilir ve yeni yaratıcı olanaklar sunabilir; ancak aynı zamanda sanatın özgünlüğü ve insanlıkla bağlantısı üzerine düşündürücü sorular da ortaya çıkarabilir.
https://www.milliyet.com.tr/kultur-sanat/telif-esersiz-yapay-zeka-egitilemez-7062783 (12.01)
ChatGPT’nin şirketi OpenAI, Britanya parlamentosundan telifli eserleri ücretsiz kullanmasına izin verilmesini talep etti.
Elif Şafak’ın ‘Bit Palas’ romanının, Mine Kırıkkanat’ın ‘Sinek Sarayı’ romanından intihal olduğu mahkeme kararıyla onaylandı. Karar istinaf süreci sonrası kesinleştiği takdirde, Elif Şafak’ın Bit Palas romanının yeni basımı yapılamayacak, piyasada olan baskıları toplatılacak ve mahkemenin gerekçeli kararı tirajı en yüksek 3 gazeteden birinde, ilan masrafı davalılardan alınmak üzere yayımlanacak.
Davanın “hukuk temelinde inşa edilmiş” bir dava olmadığını söyleyen Elif Şafak, Kırıkkanat’a maddi ve manevi tazminat davası açacaklarını ifade etti: “Türk edebiyatında içinde bir apartman olan yüzlerce eser mevcuttur. Apartman teması da, Beyoğlu da, kediler de, çöp bidonları da, marjinal karakterler de kimsenin tekelinde değildir. Bu çarpık mantığa kalsa ülkemizde ne edebiyat üretilebilir, ne de sanat.”
https://artdogistanbul.com/edebiyatcilarolarakendiseileizliyoruz/ (28.01)
“Edebiyatın değerlerine sadık kalalım.”.. Gidişat buradan bir sansür mekanizması icat edilebileceğini gösteriyor
Elif Şafak davası ya da tehlikenin farkında mısınız? (28.01)
Mahkemenin gerekçeli kararını okuyanlar bu dava ve alınan karar hakkında düşünülmesi gerektiğini fark ediyorlar. Karar, yazarları ve gelecekte yazacakları eserleri doğrudan etkileyecek nitelikte. Bu davada verilen karar Yargıtay’da kesinleşirse “emsal” olacak ve geleceğe yönelik olarak benzer davalarda alınacak kararları da olumsuz anlamda belirleyecek.
https://t24.com.tr/haber/dogan-kitap-tan-haluk-sahin-e-bit-palas-cevab%C4%B1,1150037 (02.02)
Haluk Şahin’in ‘Mine Kırıkkanat-Elif Şafak intihal davasında sapla samanı birbirinden ayıralım: Hangi değerler; edebi mi, insani mi?’ başlığıyla yayımlanan yazısında Elif Şafak’ın yayıncısı Doğan Kitap’ın -kurum avukatı Murat Teber aracılığıyla- gönderdiği cevap T24’te aynen yayımlandı.
Baskılar / Yasaklar / Hukuk Mücadelesi
https://www.diken.com.tr/18inci-istanbul-bienali-2025e-ertelendi/ (19.01)
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), 14 Eylül’de kapılarını açması planlanan 18’inci İstanbul Bienali’nin 2025’e ertelendiğini duyurdu. İKSV’nin bienal küratörlüğüne daha önce oybirliğiyle getirilen Defne Ayas’ı görevden alarak yerine Iwona Blazwick’i getirmesiyle başlayan tartışmaların ve beraberinde gelen istifaların ardından bienalin bu yapılmayacağı açıklandı.
Gazze’ye destek veren Roger Waters’ın sözleşmesi sonlandırıldı (31.01)
Müzik yapım şirketi BMG, Pink Floyd’un kurucularından Roger Waters’la olan sözleşmesini ünlü müzisyenin İsrail, Ukrayna ve ABD’yle ilgili açıklamaları nedeniyle sonlandırdı.
Almanya merkezli şirket, 80 yaşındaki müzisyenle 2016’da anlaşma imzalamıştı.
https://www.diken.com.tr/bgm-antisemitizmle-suclanan-roger-watersla-yollarini-ayiriyor/ (31.01)
Yayıncılık ve plak şirketi BGM, İsrail hakkındaki yorumları nedeniyle antisemitizmle suçlanan Pink Floyd’un kurucularından Roger Waters’la yollarını ayırıyor. Antisemitizm suçlamalarını her zaman reddeden Waters, Filistin halkına verdiği destek dolasıyla çok sayıda medya kuruluşunun kendisini silmeye çalıştığını söylemişti.
https://www.birgun.net/makale/otekilerin-dunyasi-503821 (04.02)
Ötekileştirmenin/ayrımcılığın en yeni örneği, bu ay gerçekleşecek 74. Berlin Film Festivali’nin yarışma bölümüne seçilen “Favori Pastam” adlı İran filminin yönetmenleri Meryem Moghaddam ve Bektaş Sanaeeha’nın pasaportlarının ellerinden alınarak, Berlin’e gidişlerinin engellenmesi ve haklarında dava açılması oldu.
https://t24.com.tr/haber/the-mandalorian-dizisinden-kovulan-gina-carano-disney-e-dava-acti,1150692 (07.02)
“The Mandalorian”da “Cara Dune” karakterini canlandıran Amerikalı oyuncu Gina Carano, 2021 yılında sosyal medyada yaptığı paylaşım yüzünden dizinden çıkarılmıştı. Oyuncu, dizinin yapımcı şirketlerine dava açtı. Gina Carano sosyal medyada yaptığı bir paylaşımda ABD’de Cumhuriyetçi olmayı Nazi Almanyası döneminde bir Yahudi olmaya benzetmişti.
Cem Karaca’nın hayatını konu alan “Cem Karaca’nın Gözyaşları” filmi iki hafta önce vizyona girmişti, ama film için tartışmalar bir türlü bitmedi. Film gösteriminin durdurulmasını talep eden İlkim Karaca, 3,5 milyon liralık teminatı yatırdı ve filmin durdurulmasını yeniden talep etti. Karaca’nın ilk evliliğinden olan oğlu Emrah Karaca’yla karşı karşıya gelen İlkim Karaca, kendisine danışılmamasını gerekçe gösterirken, Emrah Karaca, filmin 1987 senesine kadar olan dönemi anlattığını, kendisinin Cem Karaca ile 2000 yılında evlendiğini, kendisine danışılacak bir konu olmadığını ve asıl meselenin talep ettiği 16 milyonun kendisine verilmemiş olmasından kaynaklandığını iddia etti.
Yeni Üretimler
Kıraç ve Hilmi Yarayıcı’nın yorumladığı “Bıraktığımız Gibi Bekle Bizi”nin sözlerini İbrahim Karaca yazdı.
https://www.birgun.net/haber/hataya-agit-bir-yakaris-504357 (06.02)
Maraş merkezli depremlerde geçen yıl ailesini kaybeden müzisyen Selin Sümbültepe, facianın yıldönümünde ‘Akantüs/Hatay’a Ağıt’ isimli şarkısıyla dinleyiciyle buluştu. Memleketine ithafen yazdığı bir ağıt olan parça, adını doğum, ölüm ve yaşam döngüsünü sembolize eden Akantüs bitkisinden alıyor.
https://www.k24kitap.org/sinema-tiyatro-tv/cem-karacanin-gozyaslari-bir-aile-filmi-4485 (01.02)
Cem Karaca’nın ömrünün yaklaşık 40 yılının, 1987’ye kadar yaşadıklarının anlatıldığı filmde, sanatçı biyografisinden daha çok bir aile üyesi olarak öne çıktığını söylemek mümkün.
https://www.birgun.net/haber/cem-karaca-icin-yasasin-sinema-502173 (29.01)
“Cem Karaca’nın Gözyaşları” isimli filmin gala gecesinde herkes bir sevdiğini; eşini, dostunu, evladını, anasını, babasını, komşusunu almış sinemaya koşmuştu. Bu fotoğraf, bu görüntü, ülkemiz için, sinemamız için o kadar değerli ki! Sanat işte bize bunu yapıyor. Bizleri tüm farklılıklarımıza rağmen bir çatı altında toplayıp, omuz omuza güldürüyor, ağlatıyor, şaşırtıyor, sevindiriyor.
https://www.diken.com.tr/bu-hafta-yedi-film-vizyonda-2/ (02.02)
Sinema salonlarında bu hafta beşi yerli, yedi film vizyona girecek. Yunanistan’da yaşayan Batı Trakya Türklerinin yaşadığı haksızlıklara karşı verdiği siyasi bir mücadeleyle tanınan doktor Sadık Ahmet’in hayatını konu edinen “Sadık Ahmet” ve 1984 Berlin doğumlu İlker Çatak’ın yönettiği, Leonie Benesch, Leonard Stettnisch ve Eva Löbau’nun oynadığı Alman yapımı “Öğretmenler Odası”, bu filmlerden ikisi.
“How to Have Sex” filmi, geçen Mayıs ayında Cannes Film Festivali’nde büyük bir çıkış yakalayarak “Un Certain Regard” ödülüne layık görülmüştü. O günden beri film, bu ayki Sundance Film Festivali de dahil olmak üzere festival turuna devam ediyor ve kendi ülkesi Britanya’da da gösterimlerde iyi bir seyir izliyor.
https://www.diken.com.tr/iste-bu-sizin-hikayeniz-ben-eskiden-cok-unluydum/ (28.01)
Gestus Tiyatro yeni oyunuyla, seyirciyi değerlerin ve sosyal yapının hızla değiştiği 90’lı yıllara götürüp tekrar bugüne döndürüyor.
https://www.birgun.net/haber/tiyatrokareden-odullu-oyun-agaclar-ayakta-olur-504618 (07.02)
İspanyol yazar-şair Alejandro Casona’nın dünya klasikleri arasında yer alan ‘Ağaçlar Ayakta Ölür’ duygusal komedinin çevirisi ve oyunun yönetmenliğini Nedim Saban üstleniyor. 11 yıl sonra bu oyunla tiyatroya dönen Nevra Serezli, oyunda yüreği torun özlemiyle dolu büyükanne rolünü üstleniyor.
https://www.birgun.net/haber/enka-sanatta-tiyatro-sezonu-39-bucuk-basamak-la-basliyor-504213 (05.02)
ENKA Sanat’ın ülkedeki tiyatro sahnelerinden bir seçkiyi izleyiciyle buluşturacağı yeni sezonu, 12 Şubat’ta “39 Buçuk Basamak” ile başlıyor. Oyun, yeni romanını kaleme almak üzere Pera Palas Oteli’ne yerleşen Buchan’ın, bir bayram gecesi katıldığı Feshane şenliklerinde cinai bir vakanın baş zanlısına dönüşmesi sonrası kendini aklayabilmek için çıktığı yolculuğu anlatıyor.
https://bianet.org/haber/sevgi-soysal-bu-kez-tiyatro-sahnesinden-ilham-oluyor-288077
Kadın hareketinin önemli isimlerini sahneye taşıyan Boğaziçi Gösteri Sanatları Merkezi (BGST), bu kez yazar Sevgi Soysal’ın edebiyat yolculuğuna davet ediyor bizi. “Sevgi Soysal Yaşamakta Israr Ediyor” isimli oyun, izleyeni Soysal’ın yaşadığı dönemin politik atmosferine götürürken, onlarca yazınsal üretimi olan bir kadın yazarın nasıl “yok sayıldığına” da tanıklık etmemizi sağlıyor. Oyun, 13 Şubat Salı 20:00 – Ankara, Yenimahalle 4 Mevsim Tiyatro Salonu / 24 Şubat Cumartesi 20:30 – Sahne Pulchérie / 27 Şubat Şubat Salı 20:30 – Fişekhane İkinci Sahne / 15 Mart Cuma 20:30 – Sahne Pulchérie / 25 Mart Pazartesi 20:30 – Moda Sahnesi’nde izlenebilir.
https://www.mimesis-dergi.org/2024/02/bgst-tiyatrodan-hafizaya-dair-yeni-oyun/
BGST Tiyatro, bir çekirdek ailenin hikâyesi üzerinden Türkiye’nin yakın dönemine mercek tutan yeni oyunu Kara Kutu’yu sahnelemeye hazırlanıyor. 11 Şubat Pazar, Boğaziçi Üniversitesi Demir Demirgil Tiyatro Salonu’nda prömiyerini gerçekleştirecek tek perdelik oyun, sezon boyunca sahnelenmeye de devam edecek.
Kültürler, toplumlar, inançlar arasında müzikle evrensel bir köprü kurmak amacıyla Hatay’da 2007 yılında kurulan 120 kişilik Antakya Medeniyetler Korosu, 6 Şubat 2023 depremlerinde yedi üyesini kaybetti. Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu tarafından desteklenen ve AB Bilgi Merkezleri işbirliğiyle Türkiye’nin dört yanında konserler veren Antakya Medeniyetler Korosu, seslendirdiği ezgilerle depremde sevdiklerini kaybedenlerin yanında oldu, olmayı sürdürüyor.
https://www.birgun.net/haber/biraz-umut-icin-504617 (07.02)
Bugüne kadar 60’a yakın kitaba imza atan Nedim Gürsel, Yıkım Günleri adlı yeni eserinde Covid salgınından Ukrayna Savaşı’na, sevinçleriyle kederlerini, mutlu anlarıyla karamsarlığını içtenlikle paylaşıyor.
Duyurular
https://www.birgun.net/haber/grammy-odulleri-sahiplerini-buldu-504132 (05.02)
Müzik dünyasının en prestijli ödülleri olarak görülen Grammy Ödülleri, dün akşam gerçekleştirilen törenle sahiplerini buldu. 66’ncısı düzenlenen törende Taylor Swift dördüncü kez “Yılın Albümü” kategorisinde ödül kazandı.
İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları devam ederken 2024 Grammy Ödülleri töreninde sahne alan İskoç sanatçı Annie Lennox, “Gazze’de ateşkes” çağrısında bulundu. İskoç sanatçı, bu yıl büyük bir ödül töreninde Gazze’de ateşkes çağrısında bulunan ilk sanatçı oldu.
https://www.diken.com.tr/2024-grammy-odulleri-taylor-swift-tarihe-gecti/ (05.02)
‘Müzik dünyasının en önemlisi’ olarak bilinen Grammy Ödülleri’ne bu yıl kadın şarkıcılar damga vurdu. Taylor Swift ‘yılın albümü’ ödülünü dördüncü kez kazanarak tarihe geçti.
https://tr.euronews.com/2024/02/05/rapci-killer-mike-uc-grammy-odulu-aldiktan-sonra-gozaltina-alindi (05.02)
1975 Atlanta doğumlu Michael Render, sahne adıyla Killer Mike, Amerikalı bir hip hop şarkıcısı ve oyuncu. Killer Mike aday gösterildiği üç kategoriyi de kazandıktan sonra Grammy Ödülleriyle birlikte, tören salonunun girişinde güvenlik görevlisine yönelik yaşanan darp suçundan dolayı gözaltına alındı. Mike, polis merkezine götürüldü ve kefalet ödemeden serbest bırakıldı.
https://www.diken.com.tr/istanbul-modern-national-geographicin-en-iyiler-listesinde/ (31.01)
Ünlü mimar Renzo Piano’nun imzasını taşıyan İstanbul Modern’in Karaköy’deki yeni müze binası, dünyanın cazibe merkezleri arasında gösterildi. National Geographic editörlerince oluşturulan listede ‘En İyi 20 Kültürel Mekân‘ arasında yer alan İstanbul Modern için “Görülmeye değer” ifadesi kullanıldı. Müze binası ve seyir terasının yanı sıra restoranından övgüyle bahsedilen mekândaki Fahrelnissa Zeid’in soyut tablolarının da dahil olduğu koleksiyon sergisine de dikkat çekildi.
https://www.birgun.net/haber/muzisyenlere-umut-kapisi-aralaniyor-500261 ( 22.01)
“Roxy Müzik Günleri 23. kez ülkenin dört bir yanından müzisyenleri performans sergilemeye çağırıyor. Teoman, Hayko Cepkin, Bedük, Can Gox, Aylin Aslım, Özge Fışkın, Gevende, Direc-T, Barış Demirel, Gaye Su Akyol, Melis Danişmend gibi ünlü isimlerin geçtiği bu yol kendi müziğini yapan, kendi sesini duyurmak isteyen herkese açık.
Kızılcık Şerbeti’ dizisinde ‘Abdullah’ karakterini canlandıran usta oyuncu Settar Tanrıöğen’in beyin kanaması geçirmesinin ardından senaryonun değişeceği iddiaları gündeme geldi.
https://gazeteoksijen.com/o2/yazarimiz-mario-levi-vefat-etti-201576 (31.01)
“İstanbul Bir Masaldı”, “En Güzel Aşk Hikayemiz”, “Bir Şehre Gidememek”, “Lunapark Kapandı” ve “Size Pandispanya Yaptım” adlı kitapların da aralarında bulunduğu birçok esere imza atan yazar Mario Levi aramızdan ayrıldı. Levi, 3 yıl önce Anadolu Ajansına verdiği röportajda, “İstanbul her zaman benim için bir ilham kaynağı oldu. Kötüsüyle de ilham kaynağı oldu. İstanbul aslında neresinden bakarsanız bakın yaşanması kolay olmayan, hatta yaşanması zor bir şehir. Tarihin bıraktığı izler yüzünden de öyle, bugün açısından da öyle” ifadelerini kullanmıştı.
Alev Alatlı, Cumhurbaşkanı tarafından “Ablaların ablası” olarak yolcu edildi. “Ablaların ablası” diye yolcu edilmek bir akraba, tanıdık için hoş bir veda olabilir ama bir entelektüel, bir yazar için “ablaların ablası” olmanın herhalde başka bir anlamı da var. Alev Alatlı, bugün iktidarın resmi ideolojisi olan yerli ve milliliğin ilk ideologlarından biri sayılabilir.
https://t24.com.tr/haber/koprude-bulusmalar-in-film-gelistirme-atolye-seckisi-aciklandi,1150741 (07.02)
İstanbul Film Festivali’nin Köprüde Buluşmalar platformu, bu yıl Türkiye’den 95 başvuru arasından seçilen 17 proje ile Film Geliştirme Atölyesi’ne hazırlanıyor. Anadolu Efes’in ana destekçisi olduğu etkinlikteki atölye kapsamında Türkiye’den uzun metraj kurmaca ve belgesel projeleri ile post-prodüksiyon aşamasındaki filmler uluslararası sinema profesyonellerine sunulacak.
Ev almak içi ayırdığı 120 milyon TL’yi Prestij Meselesi filmine yatıran Mahsun Kırmızıgül, toplam gişe 100 bin kişiyi geçemediği için zarar etti. Maddi kayıp yaşayan Kırmızıgül, bu sebepten dolayı sahnelere geri döndü.