Alişan Akpınar
Ömer Faruk Kurhan Kültür Sanat Buluşmaları’nın bu yılki teması “Amatör Sanat” olarak belirlendi. Bunun nedenlerini biraz açmak istiyorum. Aslında ÖFK, amatör sanat ve profesyonel sanat kavramlarını birbirinin karşıtı olarak değerlendirmezdi. Avangart, deneysel ve alternatif sanat yapmak isteyen sanatçılar için, her iki alanın da imkanları ve kısıtlamaları olduğunu ileri sürerdi. Ömer’in asıl eleştirdiği, bugün de sıkça tartışacağımız amatörizm ve profesyonelizm eğilimleriydi. Amatörlüğü vasat işler yapmanın bahanesi haline getirme ya da para kazanmak için alternatif sanat yapma isteğini terk etme tavırlarına dair eleştirilerde bulunurdu. Ömer için asıl mesele alternatif, deneysel sanat arayışlarının çeşitlenebilir olmasıydı. Hatta alternatif sanat arayışı içinde olan sanatçıların, amatör ya da profesyonel fark etmez, birlikte çalışmalar yapması gerektiğini ileri sürerek üçüncü bir yol önermeye çalışmıştı. Bu iki alanın birbirinin reddiyesi olduğunu düşünmezdi.
Ancak özellikle son yıllarda amatör sanat vurgusunu daha sık yaptığını biliyoruz. Günümüz koşullarında, profesyonel alanda alternatif sanat yapmanın koşullarının giderek kısıtlandığı kanısındaydı. Hem sanat piyasasının gelmiş olduğu nokta hem de siyasal ortam, profesyonel alanda çalışan sanatçıların alternatif işler yapması önünde büyük engeller oluşturmaktadır. Piyasanın tümüyle para kazanmaya dönük tavırları, bu nedenle asla muhalif eğilimleri içinde barındırmama tavrı ve yüksek siyasetin alternatif sanat adına yapılan işleri hedef haline getirmesi, profesyonel alanı oldukça kısıtlamış durumda. Ya piyasanın ve siyasal baskının oluşturduğu koşulları kabul edersiniz ya da zaten para kazanamazsınız. Böyle bir ortamda avangart, deneysel ve alternatif sanat yapmak isteyen sanatçılar için amatör sanat ne gibi imkanlar sunar? Amatör sanat, yaşadığımız bu günlerde bizim için bir çıkış olabilir mi? Amatör sanatın imkanları ve kısıtlılıkları nelerdir? İşte bugün bu soruları yanıtlamaya ve tartışmaya çalışmak istiyoruz. Bu temayı seçmemizin temel nedeni bu.
Birinci panelimizin başlığı “Amatör Sanat: Kavramsal Çerçeve ve Tarihsel Perspektif”. Tüm gün yapacağımız tartışmaları zenginleştirmek ve belirli bir çerçeveye oturtabilmek için, amatör sanat kavramsallaştırması üzerinde durmamız gerektiği kanısındayız. Bunun yanında, elbette sıfır noktasında değiliz. Hem dünya ölçeğinde hem de Türkiye özelinde, ciddi bir amatör sanat birikimine ve deneyimine sahibiz. Yine ilk panelimizde, amatör sanatın bize bıraktığı tarihsel birikimi de ele almak istiyoruz.