BÜ’de Neler Oluyor? – Anadolu Hisarı Kampüsü’nde Barın(ama)ma

(Bu yazı 25 Eylül 2022 tarihinde yazılmıştır.)

2022-2023 Akademik Yılı Güz Dönemi, Boğaziçi Üniversitesi’ne yeni yerleşen öğrenciler için barınma anlamında büyük belirsizlikler ve kaygılarla başladı. Bu yazıda Boğaziçi Üniversitesi’nin yeni kampüsü Anadolu Hisarı’nda eğitim alacak İngilizce hazırlık öğrencilerinin¹ yaşadığı barınma krizini ve bu krizin dönem içerisinde akademik eğitimin ve kampüsteki sosyal ve kültürel hayatın üzerindeki etkilerini ele alacağız.

Şimdiye Kadar…

1985 yılında Maliye Bakanlığı tarafından Boğaziçi Üniversitesi’ne tahsis edilen Sarıtepe Kampüsü’nde 2003-2004 eğitim döneminden beri İngilizce hazırlık eğitimi verilmekteydi. İçinde bulunduğumuz 2022-2023 eğitim dönemine kadar da bu şekilde gerçekleşti. Bünyesinde bulunan bilgisayar laboratuvarları, kütüphane ve dersliklerin yanında müzik odası, psikolojik danışmanlık birimi, spor salonu, sosyal tesis, konferans salonları (Dönem içlerinde okulun sanat kulüplerinin etkinliklerini gerçekleştirebileceği nitelikte 2 adet salon bulunmaktaydı.) ve parke salon (dans salonu) bulunuyordu.

Kilyos’ta bulunan 1100 kişilik yurt kapasitesi şehir dışından gelen öğrencilerin neredeyse tamamının barınmasını sağlayabilecek büyüklükteydi. Ancak Kilyos Kampüsü’nün konumunun merkez kampüsten bir saatlik bir mesafede bulunması ve kampüse en yakın yerleşim merkezine ancak araçla ulaşım sağlanabilmesi gibi problemlerden dolayı izole bir kampüs hayatına sebep oluyordu. Buna karşın birçok kulüp bu kampüse kısıtlı da olsa çalışma ve etkinlik götürerek buradaki öğrenciler için bir kampüs hayatı oluşturmaya çalışıyordu. Okul yönetimi de kulüplere altyapı olanakları sağlayarak ve bu kampüste Kilyos Fest² gibi etkinlikler düzenleyerek kampüs hayatını canlandırmak için hamleler alıyordu.

Neler oldu?

18 Şubat 2022 tarihinde atanmış rektör Naci İnci’nin mailiyle Marmara Üniversitesi Anadolu Hisarı Kampüsü’nün Boğaziçi Üniversitesi’ne tahsis edildiği öğrenildi. YADYOK Hazırlık Birimi’nin buraya taşınma çalışmaları devam ediyor. 17 Ekim itibariyle de derslerin başlaması öngörülüyor ancak belirsizlikler yeni gelen öğrencilere şimdiden hem maddi hem de manevi zarar verir nitelikte. Son dönemde ülke çapında artan kiralar ve yurt ücretlerine karşın yetersiz yurt kapasiteleri çok büyük bir barınma krizine sebep olmuştu. Barınma ihtiyacıyla alakalı yaşanan problemlere karşı da birçok yerde eylemler³ düzenlenmişti. Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri halihazırda artan kiralar ve yurt ücretlerinden muzdaripken bir de üstüne yeni kampüse geçişin barınma problemi gözetilmeksizin alelacele yapılması kaygıları daha da arttırdı.

21 Temmuz-1 Ağustos arasında düzenlenen Boğaziçi Üniversitesi Tanıtım Günleri’nde okul yönetimi tarafından yurt imkânlarıyla alakalı herhangi bir problem yaşanmayacağının altı çizilmesine rağmen işler sarpa sarınca böyle bir söz verilmediği aktarıldı. Yönetim ise birazdan bahsedilecek görüşmede böyle bir sözün verilmediğinden bahsediyor. 6 Eylül 2022’de hem kadın hem de erkeklerden oluşan 550 hazırlık öğrencisi odalara ranza yatak eklenerek kapasitesi iki katına çıkartılan Kandilli Kampüsü yurtlarına yerleştirildi. Geri kalan en az 600 öğrenciden bazıları kampüse uzak mesafede bulunan KYK yurtlarına yerleşirken bazıları da açıkta kaldı. Sonuçlar açıklandıktan sonra öğrenciler sosyal medya üzerinden durumdan şikayetçi oldular. Bunun üzerine okul yönetimi sosyal medya üzerinden yurt krizinin asılsız olduğunu iddia etti fakat bu paylaşımda herhangi bir yurda yerleşmeyen öğrencilerin olduğu bilgisi de vardı.⁴

Yapılan paylaşıma göre yerleştirme sonuçlarının erken açıklanmasının sebebi “diğer barınma seçeneklerini değerlendirebilecek öğrencilere imkân tanımak”tı.⁵ Yönetim, mezun dernekleriyle bu konu hakkında bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği (BÜMED), Boğaziçi Üniversiteliler Derneği (BURA) ve Boğaziçi Yöneticiler Vakfı (BYV) ile yapıldı. BURA, internet sitesinden, yurt çıkmayan öğrencilere İlim Yayma Cemiyeti’yle TÜRGEV’in yurtlarını önermişti. BYV de, e-posta aracılığıyla, yurt arayan hazırlık öğrencilerine birçok cemaat ve tarikat yurdunu önermişti.⁶ Önerilen yurtlar şu şekildedir:

• Etiler Camii Kız Öğrenci Yurdu
• İnsan Vakfı
• Ensar Vakfı
• İlim Yayma Cemiyeti
• Türgev
• Önder
• Diyanet Vakfı
• Yeni Dünya Vakfı
• Birlik Vakfı

Bu gelişmeler dolayısıyla artan tepkiler üzerine 12 Eylül’de Boğaziçi Üniversitesi Yurtlar ve Konutlar Şube Müdürlüğünün sitesinde yayımlanan açıklama ile Kandilli yurduna yerleştirilen 250 kadın öğrenciden KYK başvurusu yapmış olanların hepsinin KYK yurtlarına, KYK başvurusu yapmamış olanların ise kapasitesi artırılan yurtlara transfer edileceği açıklandı. Kandilli yurdunda boşa çıkan yerlere ise erkek öğrenciler yerleştirilerek bu yurdun bir erkek yurduna dönmesi söz konusuydu. Sonrasında yaşanan gelişmelerden dolayı bu açıklama siteden kaldırıldı.

Yönetimle Görüşme

Boğaziçi Öğrenci Temsilci Kurulu Yurtlar Komisyonu 16 Eylül’de Genel Sekreter Hasan Fehmi Topal ve Rektör Yardımcısı Metin Başbay ile hazırlık öğrencileri ve yurtlar hakkında bir görüşme yaptı. Bu görüşmede alınan bilgilere göre 550 yeni girişli hazırlık sınıfı öğrencisinin Kandilli yurduna, 550 yeni girişli hazırlık sınıfı öğrencisinin ise okulun Hisarüstü kampüslerinde bulunan yurtlarda açılacak ek kontenjanlara yerleştirilmesi planlandığı belirtildi. Geriye kalan yeni girişli hazırlık sınıfı öğrencilerinin ise yakınlarda bulunan KYK yurtlarına transfer edileceği söylendi.

Görüşmede alınan bilgilere göre hazırlık öğrencilerinden yaklaşık 650 kadın ve 750 erkek yurt başvurusu yapmış durumdaydı. Kadın öğrencilerden 275 kişi Kandilli yurduna, 275 kişi de Hisarüstü yurtlarına yerleştirildiğinde 120 kadın öğrenci; erkek öğrencilerden 275 kişi Kandilli yurduna, 250 kişi de Hisarüstü yurtlarına yerleştirildiğinde 2250 erkek öğrenci açıkta kalıyordu. Yönetim bu 125 kadın öğrencinin KYK yurtlarına başvurup kayıt olmuş olanlarının yakında bulunan ve yeni açılacak olan büyük kapasiteli Acıbadem KYK Yurduna, yer açılırsa da Anadolu Hisarı’nda bulunan KYK yurduna transferi için görüşme yapıldığını söyledi. Aynı şekilde kalan 225 erkek öğrenciden KYK yurtlarına başvurup kayıt olmuş olanlarının da Anadolu Hisarı Kampüsüne daha yakın olan erkek KYK yurtlarına transferleri söz konusu olduğu belirtildi.

Görüşmede Genel Sekreter ve Rektör Yardımcısının genel tavrı en başlarda yeterince açıklamadan “Biz çözeceğiz. Yakında açıklayacağız.” şeklinde olmasına rağmen görüşmede bulunan öğrencilerin çabalarıyla belli sayısal veriler elde edilebildi. Verilen sayıların net olmaması da yaklaşıma dair problemlerin olduğunu gösterir nitelikte. Ancak sonuç olarak görüşmede söylenen sayısal verilere çok yakın bir durum oluştu.

Boğaziçi Üniversitesi Yurtlar Müdürlüğü’nün sitesinde 24 Eylül 2022’de yapılan açıklamaya göre hazırlık öğrencilerinden yurt için başvuruda bulunan 1444 öğrenciden 1212’si yurtlara kabul edildi. Kalan 62 kadın ve 170 erken öğrenci ise KYK yurtlarına yerleştirilmiş olsalar da yedek listesine dahil edildi.⁷

Tek Problem Barınma Değil

Hazırlık öğrencilerinin tek problemi yurtlar değil. 26 Eylül’de yapılacak Düzey Belirleme Sınavı’nın ardından hazırlık derslerinin 28 Eylül’de başlaması planlanıyordu. Fakat derslerin yapılacağı Anadolu Hisarı Kampüsü’nde hâlâ inşaat sürüyor. 11 Eylül’de yönetim hazırlık derslerinin ilk üç haftasının online olacağını duyurdu. Bu değişikliğe gerekçe olarak yurtların ancak 15 Ekim’de hazır olabileceği gösterildi. İnşaat çalışanlarının kampüsü ziyaret edenlere söylediğine göre binaların 28 Eylül’e yetişmesi mümkün değildi. Fakat okul yönetimi fiziksel derslerin başlangıç tarihinin değişiminin inşaatla herhangi bir alakası olmadığını iddia ediyor.

Hazırlık öğrencilerinin yaşadığı sıkıntıların yanı sıra eğitim-öğretim yılının başlamasıyla başka problemler boy gösterdi. Artık hazırlıkların eğitim görmeyeceği Sarıtepe Kampüsü’ndeki yurtlara lisans öğrencileri yerleştirildi. Kilyos’a yerleştirilen 700’den fazla lisans öğrencisinin bütün derslerini Boğaziçi Üniversitesi’nin Hisarüstü Mahallesi’ndeki kampüslerinde alıyor. Bu, 700’den fazla öğrencinin her gün Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nden bir saatlik mesafede bulunan Hisarüstü Mahallesi’ne gelmesi demek. İki nokta arasında ulaşım İETT’nin 59RK/Rumeli Hisarüstü-Sarıtepe Kampüsü hattıyla sağlanıyor. 59RK hattının mevcut kalkış sıklığı ile böyle bir ulaşımı sağlayabilmesi mümkün değil. Derslerin başlamasıyla beraber her sabah Kilyos Sarıtepe Kampüsü otobüs durağında uzun sıralar oluşuyor.⁸ Okul yönetiminin bu ulaşım sorununu çözmeye yönelik acilen hamle alması gerekiyor.

Okulun lisans öğrencilerini Kilyos Sarıtepe Kampüsü’ne yerleştirmesinin amacı birtakım infografikleri doldurmak gibi gözüküyor. Bu infografikler barınma krizinin çözümüne değil, Boğaziçi Üniversitesi yönetiminin medyadaki itibarını düzeltme çabasına hizmet ediyor.  Boğaziçi Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanı’nın konuştuğu tanıtım videosu⁹ bunu gösterir nitelikte. Yapılan videoda yaşanan sıkıntılara yönelik üretilen veya planlanan çözümler yerine Boğaziçi Üniversitesi’nin yurtlar konusunda durumun ne kadar güllük gülistanlık olduğundan, hatta diğer üniversitelere göre ne kadar iyi durumda olduğundan bahsediliyor. Yeterince altyapı planlaması yapılmadan alınan kampüs taşıma kararının olumsuz sonuçlarını ise okulun öğrencileri deneyimlemeye devam ediyor.

Yönetememe

Boğaziçi Üniversitesi, aktif bir kampüs yaşamı sağlamasıyla Türkiye’deki üniversiteler arasında önemli bir yere sahip. Kampüsler, üniversiteye yeni gelen öğrencilerin kampüs yaşamıyla ve kültür-sanat ortamıyla karşılaştıkları alanlar olarak kritik bir noktada duruyor. Yurtların kampüs içerisinde yer alması öğrencilerin 24 saat birbiriyle etkileşime girebilecekleri alanların olmasına olanak sağlıyor. Kampüs hayatının çok önemli unsurlarından biri olan kampüs içerisindeki yurtlar ve barınma ihtiyacı Anadolu Hisarı Kampüsü sürecinde gözetilmemiş gibi gözüküyor. Bu durum, üniversite yaşamına ve Boğaziçi kültürüne de ağır bir darbe vurabilecek nitelikte.

Ülkenin içinde bulunduğu konjonktür ve mevcut ekonomik kriz öğrencilerin hayat koşullarını bir hayli zorluyor. Okul yönetiminin öğrencilerin ihtiyaçlarını ve taleplerini gözetmeden aldığı kararlar bu durumu kolaylaştırmadığı gibi okulun geleceği hakkında iyimser yorumlar yapmamızı da zorlaştırıyor. Üniversiteye yeni başlayacak insanların barınma gibi çok temel bir ihtiyacının karşılanmasındaki belirsizlikler ve bunun öğrencilerde yarattığı kaygı kabul edilebilir bir durum değil.

Yönetim okulun tanıtımını yaparken kampüs yaşamıyla, sağladığı yurtlarla, sunduğu imkânlarla ve Boğaziçi Üniversitesi’ni tercih eden başarılı öğrencilerle övünmekten hiç geri durmuyor. Çizilen güzel tablonun aksine çelişkilerle dolu bir süreç işletiliyor. Bu süreçten doğrudan etkilenenler ise öğrencilerden başkası değil.

Yılan hikâyesine dönen “Kim nerede kalacak, nerede ders görecek?” sorusunun cevabını vermekte bu kadar zorlanan Boğaziçi Üniversitesi’nde bir yönetim krizi olduğu bir kez daha ortaya çıkıyor.

¹ 30 Haziran 2022 tarihinde Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü’nün Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerine attığı mail:

“Değerli öğrencilerimiz,

Üniversitemize tahsis edilen Anadolu Hisarı Kampüsü’nün Marmara Üniversitesi’nden tarafımıza geçiş süreci ile Yabancı Diller Yüksekokulu (YADYOK) Hazırlık Birimi’nin bu kampüse taşınmasına dair bilgilendirme:

1. 1. 1. 5018 Sayılı Kanun’un 47. maddesi ile 1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 101. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca 78.585,00 m2 alanlı İstanbul İli, Beykoz İlçesi, Göksu Mahallesi’nde bulunan Anadolu Hisarı Kampüsü, Boğaziçi Üniversitesi’ne tahsis edilmiştir.
      2. 31/07/2022 tarihi itibariyle Anadolu Hisarı Kampüsü’nde bulunan Siyasal Bilgiler Fakültesi, Yemekhane-Konferans Salonu-Derslik Binası (Çok Amaçlı Bina), Kantin, Mescit, Antreman Sahası, Aile Sağlığı Merkezi, Otopark, PTT ve Eski Sosyal Bilimler MYO binaları, spor alanları ve sosyal amaçlı alanlar Boğaziçi Üniversitesi kullanımına geçecektir.
      3. Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi tarafından eğitim amaçlı olarak kullanılan Spor Bilimleri Fakültesi, Kapalı Spor Salonu, Fitness Salonu, Tenis Kortları, Cimnastik Salonu, Kapalı Yüzme Havuzu, Akademi Stadı, Kayıkhane gibi spor alanları belli bir süre Marmara Üniversitesi tarafından eğitim öğretim kapsamında kullanılmaya devam edilecektir.
      4. Boğaziçi Üniversitesi’nin kullanımında olan kapalı alanların dışında bulunan açık alanlar, otopark alanları ve antreman sahası spor tesisleri Boğaziçi Üniversitesi’nin ve Marmara Üniversitesi’nin yapacağı plan ve program çerçevesinde ortak kullanılacaktır.
      5. YADYOK Hazırlık Biriminin Kuzey Kampüs ve Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nden Anadolu Hisarı Kampüsü’ne taşınmasına 01/08/2022 tarihi itibariyle başlanacaktır.
      6. 01/08/2022 tarihinden sonra Marmara Üniversitesi’nin kullanımında kalan alanlar, Marmara Üniversitesi için Recep Tayyip Erdoğan Külliyesi’nde yapılacak olan Spor Bilimleri Fakültesi’nin tamamlanarak taşınma işlemlerinin sonuçlandırılmasına kadar Marmara Üniversitesi tarafından kullanılacaktır.
      7. Kilyos Sarıtepe Kampüsü ile Kuzey Kampüs’te bulunan YADYOK Hazırlık Birimi 2022-2023 Akademik Yılı Güz Dönemi eğitimlerine Anadolu Hisarı Kampüsü’nde başlayacaktır.
      8. Hazırlık yaz okulu hizmetleri; P1, P2 ve P3 kurları için Kuzey Kampüs’te devam edecektir.
      9. Marmara Üniversitesi kendi kullandıkları alanda Boğaziçi Üniversitesi de mevcut yemekhanede ayrı ayrı yemekhane hizmeti verecektir.
      10. 01/08/2022 tarihi itibariyle Güney Kampüs’ten Güney Kampüs – Anadolu Hisarı Kampüsü –Kandilli Kampüsü istikametine 07:30, 12:00, 14:30, 18:00, 20:15, 21:45 ve 23:00 saatlerinde, Kandilli Kampüsü’nden Kandilli Kampüsü – Anadolu Hisarı Kampüsü – Güney Kampüs istikametine 07:30, 10:00, 13:10, 15:15, 19:15 ve 21:00 saatlerinde mekik hizmeti verilecektir. Güney Kampüs’ten ve Kandilli Kampüsü’nden sabah saat 07:30’da 27+1 kişilik ve 16+1 kişilik servis araçları hizmet verecektir. İhtiyaç durumunda servis sayısı ve kapasitesi artırılabilecektir.
      11. Güney Kampüs’ten Anadolu Hisarı Kampüsü ve Kandilli Kampüsü’ne gidilebilmesi için otobüs seferleri ve Aşiyan’dan Anadolu Hisarı, Küçüksu, Kandilli iskelelerine vapur seferleri konulması için İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile yazışmalar başlamıştır.
      12. Anadolu Hisarı Kampüsü’nde Aile Sağlığı Merkezi aktif olarak hizmet vermektedir.
      13. YADYOK’un Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nden Anadolu Hisarı Kampüsü’ne taşınmasından sonra Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nde mevcut araştırma laboratuvarlarına ek olarak teknopark ve ileri teknoloji ar-ge laboratuvarları hizmet verecektir.
      14. YADYOK’un Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nden Anadolu Hisarı Kampüsü’ne taşınması sonrasında kampüste bulunan 1.Kilyos Yurdu, 3.Kilyos Yurdu Ek Bina (Otel) ve 3.Kilyos Yurdu lisans ve yüksek lisans öğrencilerine hizmet vermeye devam edecektir.
      15. YADYOK’un Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nden Anadolu Hisarı Kampüsü’ne taşınması sonrasında Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nde yurt binaları, teknopark ve ileri teknoloji ar-ge laboratuvarları hizmet vermeye devam edeceğinden dolayı bir kısım akademik ve idari personel Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nde hizmet vermeye devam edecektir. Bu personellerin ve öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda yemekhane, mekik, güvenlik, revir, bakım onarım vs. gibi hizmetler Kilyos Sarıtepe Kampüsü’nde verilmeye devam edecektir. Boğaziçi Üniversitesi Sarıtepe Kampüsü Öğrenci Destek Birimi (BUSOD) faaliyetlerine yeni yapılanmayla Anadolu Hisarı Kampüsü’nde devam edecektir.
      16. Anadolu Hisarı Kampüsü’nde yabancı dil eğitimine uygun şekilde tasarlanıp teknolojik altyapıya sahip yeterli derslikler Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından yapılıp yeni eğitim öğretim döneminde kullanıma hazır hale getirilecektir.
      17. Anadolu Hisarı Kampüsü’nde YADYOK için; 1 adet 122 kişilik konferans salonu, 2 adet 50 kişilik bilgisayar laboratuvarı, 45 adet 35-40 kişilik derslik, 8 adet 30-34 kişilik derslik, 20 adet 25-30 kişilik derslik, 5 adet 20 kişilik derslik, 2 adet 20 kişilik lounge, 85 adet akademik personel ve 30 adet idari personel için ofis odaları mevcuttur.
      18. Anadolu Hisarı Kampüsü’nde bulunan binalardan depreme dayanıklı olmayan binalarda Marmara Üniversitesi tarafından deprem güçlendirmesi yapılmıştır. Dolayısıyla Anadolu Hisarı Kampüsü’nde bulunan binaların depreme dayanıklı durumda olduğu tespit edilmiştir.
      19. Anadolu Hisarı Kampüsü’nde BUSOD, kütüphane, Bilgi İşlem Birimi, öğrencilerin sosyal, kültürel ve sanatsal çalışma yapabilecekleri mekanlar için Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından gerekli çalışmalar yapılacak olup bu mekanlar yeni eğitim öğretim döneminde kullanıma hazır hale getirilecektir.

Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü”

² https://haberler.boun.edu.tr/tr/haber/kilyos-fest-26-mayista-kilyos-saritepe-kampusunde

³ https://medyascope.tv/2021/09/24/barinamiyoruz-eylemleri-devam-ediyor-eskisehirde-dun-alti-ogrenci-gozaltina-alindi/

⁴ https://twitter.com/MedyaBogazici/status/1568925125134929920?s=20&t=uQmlAwJC99KbI6QIGRv5hg

⁵ https://twitter.com/MedyaBogazici/status/1568925125134929920?s=20&t=uQmlAwJC99KbI6QIGRv5hg

⁶ https://twitter.com/MehmetBaranKl/status/1568634170557202432?s=20&t=uQmlAwJC99KbI6QIGRv5hg

⁷ https://yurtlar.boun.edu.tr/2022-2023-akademik-yilinda-yeni-kayit-yapan-yks-myyg-dgs-ogrencilerin-yurt-yerlesim-listesi

⁸ https://twitter.com/mirferat/status/1575336574618898435?s=20&t=2kUjTHUqlM09adzNPZE41Q

⁹ https://twitter.com/MedyaBogazici/status/1574800173770973184